Vitamine B6 (pyridoxine HCl of pyridoxal-5’-fosfaat P5P)

Er zijn drie vormen van vitamine B6 in het plasma aanwezig, namelijk pyridoxal, pyridoxine en 4- pyridoxinezuur dat kan worden gefosforyleerd tot de overeenkomstige 5'-fosfaten. Pyridoxal 5'-fosfaat (P5P) is de metabolisch actieve gefosforyleerde vorm van vitamine B6. De fosforylatie wordt gekatalyseerd door pyridoxalekinase. De belangrijkste vormen van vitamine B6 uit dierlijke voedingsproducten zijn pyridoxal en pyridoxal 5'-fosfaat (P5P), terwijl pyridoxine, pyridoxine 5'-fosfaat, pyridoxamine en pyridoxamine 5'-fosfaat de belangrijkste vormen zijn die uit planten worden verkregen

De fosfaatvormen van vitamine B6 in voedsel worden gedefosforyleerd in het darmlumen, en pyridoxine, pyridoxal en pyridoxamine worden opgenomen uit de dunne darm door een energie-afhankelijk proces. Alle drie worden omgezet in pyridoxal 5'-fosfaat (P5P) in de weefsels. 

De werking van Pyridoxine HCl en pyridoxal 5’-fosfaat (P5P) is identiek. Aangezien de biologische beschikbaarheid van pyridoxal 5'-fosfaat hydrolyse van de fosfaatgroep vereist voordat absorptie via de darmlaag kan optreden, kan worden geconcludeerd dat de biologische beschikbaarheid van vitamine B6 uit pyridoxal 5'-fosfaat (P5P) lager zal zijn dan of op zijn hoogst vergelijkbaar met de biologische beschikbaarheid van pyridoxine.

Genomen in de aanbevolen doses, lijken pyridoxine HCl en pyridoxal 5’-fosfaat (P5P) relatief veilig en hebben een vergelijkbare biologische beschikbaarheid voor de meeste mensen. Hoewel pyridoxal-5-fosfaat soms wordt gepromoot als gunstiger voor mensen met diabetes, lijken er geen studies bij mensen te zijn om dit te ondersteunen. Er zijn aanwijzingen uit in vitro-onderzoek dat pyridoxine neuronale schade en effecten op sensoriek en motoriek kan veroorzaken bij doseringen van 500mg per dag, terwijl pyridoxal-5-fosfaat deze klinische symptomen of aandoeningen niet veroorzaakt. Echter pyridoxal 5’-fosfaat (P5P) leidde in vergelijking met pyridoxine in lagere concentraties tot sterfte bij de rat.

Zijn de risico's en klachten anders wanneer een andere vitamine B6-vitameer dan pyridoxine-HCl,  bijvoorbeeld pyrldoxal 5’-fosfaat (P5P), als supplement wordt gebruikt? Deze vraag is lastig te beantwoorden omdat er beperkt onderzoek naar is gedaan. Er zijn aanwijzingen dat de andere vitamine B6-vitameren in hoge doses net zo toxisch of zelfs toxischer zouden kunnen zijn. De biologische beschikbaarheid en veiligheid van pyridoxal 5'-fosfaat zal niet significant verschillen van die van andere vormen van vitamine B6 (zoals pyridoxine HCl). Daarom en vanwege het feit dat pyridoxal 5'-fosfaat (P5P) een van de vitamine B6-vitameren is, kunnen de veilige niveaus voor het hoge gebruik die voor vitamine B6 zijn gedefinieerd, worden gebruikt voor het beoordelen van de veiligheid van pyridoxal 5'-fosfaat (P5P).